ХӨСҮТ-өөс улсын хэмжээнд буюу 21 аймаг, есөн дүүргээс долоо хоног бүр сорьц цуглуулаад судалгаа хийдэг. Энэ үеэрээ томуу болон цар тахлын судалгааг зэрэг хийдэг. Одоогоор томуугийн H3N2, А хүрээний H1N1, болон B хүрээний гурван вирус идэвхтэй орчилд байна. Үүнээс гадна томуу төст өвчний 4-5 вирус орчилд байна. Түүнчлэн өнгөрсөн долоо хоногоос эхлэн томуугийн хүрээний вирусийн идэвхжил нэмэгдэх хандлагатай болж байна гэдгийг эмч мэргэжилтнүүд хэлж байна.

-Одоо томуугийн дэгдэлтийн оргил үе учраас эмнэлэгт хандаж буй тохиолдлын олонх нь амьсгалын замын халдвар байна. Томуу, томуу төст өвчний дэгдэлт өндөр байгаатай холбоотойгоор нэмэлтээр 619 ор дэлгээд байна. Үүний 407 нь Улаанбаатар хотод, 212 нь орон нутагт байна. ХӨСҮТ дээр гэхэд 200 нэмэлт ор дэлгээд байна.

• Сүүлийн 21 хоногийн байдлаар томуугийн дэгдэлт өссөн хандлагатай байна. Насны бүлгээр нь авч үзвэл амбулатороор үйлчлүүлэгчдийн 70 орчим хувийг 15 хүртэлх насны хүүхдүүд эзэлж байна.

Үүний 60 орчим хувийг дөрөв хүртэлх насны хүүхэд байгаа юм. Түүнчлэн амьсгалын замын өвчлөлийн улмаас эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж буй 15 хүртэлх насны хүүхдүүдийн 80 гаруй хувийг дөрөв хүртэлх насныхан эзэлж байна. Томуугийн А хүрээний H1N1 вирусээр жирэмсэн эхчүүд, сахартай болон жингийн илүүдэлтэй хүмүүс халдварласан тохиолдолд хүндрэх тохиолдол түгээмэл байна.

Халдварт өвчин судлалын үндэсний төв улсын хэмжээнд БЗДХ-ын тархалтын талаарх судалгаа, статистик мэдээллийг гаргадаг бөгөөд, эрсдэлт бүлгийг шинжилгээнд хамруулах ажлыг зохион байгуулдаг. Тус төвөөс эрсдэл өндөр насны бүлэг болох 19-24 насныхныг сайн дурын шинжилгээнд идэвхтэй хамрагдахыг эмч мэргэжилтнүүд зөвлөж байна.

-Монгол Улсын хэмжээнд бэлгийн замаар дамжих халдварын дөрвөн өвчнийг мэдээлдэг. Тухайлбал, тэмбүү, заг хүйтэн, трихомониаз, ДОХ. Эдгээрээс тэмбүүгийн халдвар тодорхой хувиар өндөр бусад гурван өвчнөөс өндөр байдаг. БЗДХ-ын тархалтын өнөөгийн байдлыг харвал өвчлөлийн статистик бэлгийн идэвхтэй амьдралтай хүмүүсийн дунд их байна. Эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн насны бүлгээр авч үзвэл:

• 15-19 насныхан- 13–10 хувь
• 20-24 насныхан- 29–25 хувь
• 25-29 насныхан- 20–22 хувь
• 30-34 насныхан- 15–17 хувь
• 35-39 насныхан- 9–11 хувь
• 40-44 насныхан- 5–7 хувь
• 45-49 насныхан- 3 хувь
• 50-59 насныхан- 4 хувь
• 60-аас дээш насныхан- 1 хувь байна.

Халдвартай иргэдийн хүн амзүйн үзүүлэлтээр 45 хувь нь гэр бүлтэй, 34 хувь нь гэрлээгүй, 15 хувь нь хамтран амьдрагчтай, дөрвөн хувь нь гэр бүлээ цуцалсан, нэг хувь нь гэр бүлээсээ тусдаа амьдарч байгаа юм. 2022 оны гуравдугаар улирлын байдлаар бүртгэгдсэн БЗДХ-ын хувьд:

• Тэмбүү- 3239
• Заг хүйтэн- 3284
• Трихомониаз- 2338 байгаа бөгөөд энэ онд нийт 8875 тохиолдол бүртгэгдсэн нь бусад нийт халдварт өвчний 2.9 хувийг эзэлж байна.

Энэ төрлийн халдвараар өвдөж байгаа хүмүүсийн тал хувь буюу 20-29 насныхны тухайд бэлгийн идэвхтэй амьдралтай ч байнгын хамтрагчгүйгээс халдвараар өвдөх эрсдэл өндөр байдаг байна.

Тиймээс эрт илрүүлэгт идэвхтэй хамрагдахыг БЗД-ийн эрүүл мэндийн төвөөс зөвлөж байна.

Эрүүл мэндийн салбарт сүүлийн 30 жилийн хугацаанд 37 программ ашиглан үйл ажиллагаа явуулж байгаа ажээ. Эдгээр программ хангамж, мэдээллийн систем, мэдээллийн сангийн эх үүсвэр хооронд өгөгдлийг эрүүл мэндийн мэдээлэл солилцооны нэгдсэн платформ HIER-ээр дамжуулан нэг стандартаар солилцох шаардлага тулгарчээ. Мөн эрүүл мэндийн мэдээллийн нэгдсэн санг бүрдүүлэх, ашиглах, мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах чиглэлд хоёр тал онцгой анхаарч ажиллах шаардлага байгаа аж.

Иргэд анхан шатны эрүүл мэндийн төвөөс лавлагаа шатлалын эмнэлэгт хандахын тулд зайлшгүй авах шаардлагатай байдаг 13А маягтыг цахим хэлбэрт шилжүүлэх ажлыг энэ сарын 30-наас туршилтын журмаар нэвтрүүлэхээр төлөвлөсөн бөгөөд туршилтыг нэг сарын дараа бүрэн хэрэгжүүлж эхлэх юм байна.

ЭМЯ 13А маягтыг цахимаар солилцоход шаардлагатай платформыг бэлэн болгох үүрэг хүлээжээ. Энэ хүрээнд E-Health, E-Hospital программуудад 13А маягтыг цахимаар солилцоход шаардлагатай нэмэлт өөрчлөлтүүдийг хөгжүүлж дууссан байна.

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яамнаас 13А маягтыг цахимд шилжүүлэхэд шаардлагатай дэд бүтэц бий болгоход анхаарч тодорхой асуудлуудыг шийдвэрлэжээ. Цаашид хоёр яам хамтарч, эрүүл мэндийн салбарын цахимжилтыг бүхий л түвшинд амжилттай хэрэгжүүлэх замаар иргэдэд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг хүндрэл бэрхшээл, түвэг чирэгдэлгүй үзүүлдэг болохыг зорьж байгаа юм байна.